PAMFLET muziekonderwijs voor ieder kind op de basisschool 20 november 2010
Vandaag is de dag dat kunstenaars actievoeren ter behoud van het cultuurgoed in Nederland. Het gaat hierbij niet alleen om het culturele leven van vandaag, maar zeker ook om het behoud ervan voor de toekomst.
Voor muziek geldt dat het erfgoed levend wordt gehouden door het uit te voeren. Er is een enorme traditie van eeuwen her. Voor een goede uitvoering heb je goede musici nodig. Zij zijn niet alleen de uitvoerders van de muziekstukken zodat de traditie kan worden doorgegeven, maar bezorgen de liefhebbers ook veel genoegen met die concerten. Ook zijn zij de inspirators en leraren voor de vele amateurs en muziekstudenten. Het is dus van belang dat wij zuinig zijn op de goede musici en ensembles die Nederland rijk is.
Het is evident dat muzikale ontwikkeling mensen een enorme rijkdom kan bieden. Daarbij doel ik niet op materie, maar in de beleving van die muziek, door ernaar te luisteren of zelf muziek te maken. Daarbij komt dat men zich niet alleen op het muzikále vlak ontwikkelt door muziek te maken, maar dat het ook van invloed is op andere fronten in je ontwikkeling. Je leert geduld te oefenen, je te uiten, samen te spelen, te luisteren en bovendien is aangetoond dat je hersenstructuren zich beter ontwikkelen als je muziek maakt. Daar heb je ook in andere leergebieden profijt van. Samen muziek maken bevordert bovendien in gemeenschappen de samenhang. Dat ziet u ook hier vanavond terug.
Daarom is het zo belangrijk dat ieder kind de kans krijgt om kennis te maken met muziek.
De meeste kinderen krijgen van huis uit niet mee om op muziekles te gaan.
En helaas is het zo dat er op de meeste basisscholen bijna geen muziek (meer) wordt gegeven. De vakdocent is wegbezuinigd en de leerkracht is vaak niet in staat om muziekles te geven, omdat hij of zij dat nooit geleerd heeft. Soms waren er potjes voor losse projecten om naar voorstellingen te gaan of ze in huis te halen, maar ook die worden wegbezuinigd.
Er wordt wel met een CD’tje meegezongen, en als je geluk hebt, bespeelt een van de leerkrachten een instrument en gaat die langs de klassen. Soms komt de fanfare voorbij om instrumenten te tonen en gelukkig voeren de meeste scholen in groep 8 een musical uit.
Maar er op de meeste scholen is er geen structureel onderwijs om echt te leren zingen, te leren luisteren naar diverse muzieksoorten of zelf met instrumenten aan de slag te gaan.
Dit is echt een heel zorgelijke ontwikkeling. Want als je het thuis niet meekrijgt, en op school ook niet, hoe kun je er dan kennis van nemen? Hoe kun je er dan voor kiezen om een instrument te leren bespelen? Hoe kom je in aanraking met jazz, klassiek, wereldmuziek? Ook de muziekscholen hebben last van de bezuinigingsdrift. De kosten vormen vaak een belemmering. Muziek is geen extraatje. Het hoort thuis in de algemene ontwikkeling, zodat íeder kind de kans heeft van deze rijke wereld te proeven en er zijn leven mee te verrijken.
Onder de kinderen van nu bevinden zich de liefhebbers, musici en beleidsmakers van later. Zij worden de mensen die straks de keuze kunnen maken een instrument te bespelen en wel of niet naar concerten te gaan. Als zij de kans hebben gehad kennis te maken met de vele muziekstijlen die onze cultuur rijk is, zullen zij hun eigen keuzes kunnen maken in wat zij willen horen of bespelen. Aan onze generatie de taak hun die rijkdom te gunnen door ons muziekleven heden voor kaalslag te behoeden en ervoor te zorgen dat zij kennis kunnen nemen van allerlei muziek.
Annemieke Zuurbier; musicus, muziekwetenschapper en muziekdocente
Dit pamflet is verspreid op festival voor Blaasorkesten te Midwoud in het protestweekend tegen de cultuurbezuinigingen